Het kabinet wil het kinderopvangstelsel simpeler en betaalbaarder maken en heeft daarom een stelselherziening aangekondigd. Per 1 januari 2025 wordt kinderopvang zoals gastouderopvang voor werkende ouders – ongeacht het inkomen – voor maar liefst 96% vergoed. FNV wil echter dat de arbeidseis voor ouders losgelaten wordt en pleit voor toegankelijke opvang voor alle kinderen.
Het kabinet wil het kinderopvangstelsel simpeler en betaalbaarder maken en heeft daarom een stelselherziening aangekondigd. Per 1 januari 2025 wordt kinderopvang zoals gastouderopvang voor werkende ouders – ongeacht het inkomen – voor maar liefst 96% vergoed. FNV wil echter dat de arbeidseis voor ouders losgelaten wordt en pleit voor toegankelijke opvang voor alle kinderen.
Arbeidseis centraal in kabinetsplannen
Volgens de kabinetsplannen moet de 96% overheidsvergoeding voor werkende ouders direct aan kinderopvangorganisaties worden uitgekeerd. Zo kunnen ouders hun werk en de zorg voor hun kinderen in theorie optimaal combineren en krijgen zij niet te maken met onverwacht hoge terugvorderingen.
Niet alleen de FNV is als grootste vakbond van Nederland echter kritisch op de kabinetsplannen, maar dat geldt ook voor het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) en verschillende politieke partijen. Met name de arbeidseis – alleen werkende ouders komen in aanmerking voor de vergoeding – is een doorn in het oog van de critici.
Kansengelijkheid voor kinderen
De FNV stelt dat de kabinetsplannen de nadruk leggen op financiering van de kinderopvang, maar nauwelijks aandacht besteden aan de kwaliteit van opvang of de kansengelijkheid van kinderen. Een gemiste kans, want volgens de vakbond zijn er voldoende argumenten om de arbeidseis voor werkende ouders los te laten.
Zo zou kinderopvang toegankelijk moeten zijn voor alle kinderen – ongeacht het wel of niet werken van de ouders. Dit verzekert kinderen op jonge leeftijd van gelijke kansen en maakt het voor ouders in de bijstand makkelijker om werk te zoeken. Ook draagt het bij aan gendergelijkheid in gezinnen waar de vrouw het grootste deel van de zorg voor de kinderen op zich neemt.
Investeren in mensen en kwaliteit
Een ander veelgehoord kritiekpunt op de kabinetsplannen is het ontbreken van een kwaliteitsplan. Volgens experts is de kwaliteit van de kinderopvang in Nederland op dit moment nog hoog, maar komt dat vooral door goede kwaliteitseisen en toegewijde gastouders en pedagogisch medewerkers. Hoge lonen en betere arbeidsomstandigheden zullen nodig zijn om de hoge kwaliteit te behouden.
Er is de laatste jaren een duidelijke tendens zichtbaar waarin steeds meer kinderopvangmedewerkers de overstap maken naar het onderwijs omdat ze daar meer kunnen verdienen. Tegelijkertijd zullen er in 2025 naar verwachting meer kinderen dan ooit tevoren naar de kinderopvang gaan. Om dan nog voldoende kwaliteit te kunnen bieden, moet de overheid nu investeren in gekwalificeerde mensen.