Kinderen leren makkelijker nieuwe dingen als ze zich vrij voelen om op onderzoek uit te gaan en hun ervaringen te verbreden. De basisvoorwaarde voor dit veilige en zekere gevoel is een heldere structuur. Maar hoe kun je jonge kinderen als gastouder deze structuur nu het beste bieden en waar stel je precies de grenzen?
Kinderen leren makkelijker nieuwe dingen als ze zich vrij voelen om op onderzoek uit te gaan en hun ervaringen te verbreden. De basisvoorwaarde voor dit veilige en zekere gevoel is een heldere structuur. Maar hoe kun je jonge kinderen als gastouder deze structuur nu het beste bieden en waar stel je precies de grenzen?
Creëer een voorspelbare omgeving
Structuur op de gastouderopvang staat of valt met dagelijkse gewoonten en patronen. Zijn de dagindeling, bergruimte voor speelgoed, spellocaties en activiteitenopbouw vrijwel altijd hetzelfde? Dan biedt dit kinderen houvast en weten ze wat ze van de omgeving kunnen verwachten. Dit is tevens waarom het kleinschalige karakter van gastouderopvang zo goed de thuissituatie nabootst.
Ook met je eigen gedrag kun je als gastouder een bijdrage leveren aan dit gevoel van veiligheid en zekerheid. Kinderen geven we voorkeur aan voorspelbaar gedrag bij volwassenen, zodat ze weten waar ze aan toe zijn. Hierdoor is het duidelijk wat wel en niet kan en kunnen de kinderen hun eigen gedrag beter aanpassen aan de situatie.
Stel duidelijke verwachtingen
Hoewel jonge kinderen het zelf niet zozeer beseffen of op zijn minst nooit zullen toegeven, vinden ze het prettig als ouders en verzorgers duidelijke verwachtingen en grenzen stellen. Als gastouder kun je hierop inspelen door gedragsregels geregeld te benoemen en te blijven herhalen. Hierbij is het belonen van gewenst gedrag vaak effectiever dan het bestraffen van ongewenst gedrag.
Het continu benoemen van wat wel en niet is toegestaan in de dagelijkse omgang, draagt bij aan het besef van normen en waarden bij kinderen. Dit stimuleert de ontwikkeling van het geweten en het moreel besef. Heel effectief is ook om zelf het goede voorbeeld te geven, want kinderen imiteren gedrag een stuk makkelijker dan dat ze het van je aannemen.
Let op naleving van de regels
Heb je een voorspelbare en veilige omgeving gecreëerd en duidelijke verwachtingen uitgesproken, maar houden kinderen zich toch niet aan de regels? Dan is het belangrijk om dit direct te benoemen en de situatie niet op zijn beloop te laten. Cruciaal is dat je hierbij als gastouder niet alleen herhaalt dat iets niet mag, maar ook geduldig uitlegt waarom.
Jonge kinderen leven regels eerder na als ze begrijpen wat de gevolgen voor een ander zijn van ongewenst gedrag. Dit draagt bij aan het empathisch vermogen en ook aan het eerder genoemde moreel besef. Als gastouder kun je dan ook zowel de ontwikkeling als het gevoel van veiligheid vergroten door een duidelijke structuur en grenzen te hanteren.
